(CTT-Đồng Nai) - Chương trình Tiêm chủng mở rộng (TCMR) bắt đầu được triển khai ở Việt Nam từ năm 1981 do Bộ Y tế khởi xướng với sự hỗ trợ của Tổ chức Y tế thế giới và Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc (UNICEF). Chương trình có mục tiêu ban đầu là cung cấp dịch vụ tiêm chủng miễn phí cho trẻ em dưới 1 tuổi, bảo vệ trẻ khỏi mắc 6 loại bệnh truyền nhiễm phổ biến và gây tử vong cao.
Tiêm vaccine phòng bệnh cho trẻ tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh
Tiêm vaccine phòng bệnh cho trẻ tại Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh
Chương trình TCMR đã góp phần quan trọng trong thành quả thanh toán bệnh bại liệt vào năm 2000. Việt Nam không ghi nhận trường hợp bại liệt hoang dại và tiếp tục bảo vệ thành công thành quả thanh toán bệnh bại liệt kể từ năm 2000. Liên tục từ năm 1997 đến nay Việt Nam không có ca bệnh bại liệt.
Chương trình TCMR còn góp phần loại trừ uốn ván sơ sinh vào năm 2005. Trong giai đoạn 1996 - 2000, tỷ lệ mắc uốn ván sơ sinh trung bình năm của cả nước là 0,13/1.000 trẻ đẻ sống. Từ năm 2005, Việt Nam đã được công nhận loại trừ bệnh uốn ván sơ sinh. Việc triển khai tiêm tiêm uốn ván cho bà mẹ mang thai trong nhiều năm trước đó đã góp phần quan trọng để đạt được kết quả này.
Tỷ lệ mắc các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như sởi, bạch hầu, ho gà,… cũng giảm rõ rệt nhờ vào vaccine trong Chương trình TCMR.
Giai đoạn 2020-2023, tỷ lệ tiêm chủng vaccine trong Chương trình TCMR chưa đạt theo kế hoạch do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19 và khó khăn trong cung ứng vaccine. Nhiều trường hợp trẻ không được tiêm chủng đúng lịch, chưa tiêm chủng đủ mũi các vaccine là yếu tố nguy cơ làm gia tăng các dịch bệnh có thể dự phòng bằng vaccine. Theo Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế từ đầu năm đến 10-4, cả nước đã ghi nhận 130 ca mắc sởi, tăng 1,4 lần so với cùng kỳ 2023 và ghi nhận 118 ca mắc bệnh ho gà, tăng 6,8 lần so với cùng kỳ 2023; 3 ca bệnh bạch hầu.
Bên cạnh đó, thời tiết khu vực phía Nam trong đó có tỉnh Đồng Nai hiện nay đang vào cuối mùa nắng, tuy nhiên nắng nóng vẫn xảy ra diện rộng. Việc nắng nóng gay gắt khiến cơ thể người dễ bị mất nước, kiệt sức, suy giảm miễn dịch làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm.
Để bảo vệ trẻ trước tình hình dịch bệnh, thời tiết như trên người dân hãy đưa trẻ đi tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch; đưa trẻ đi tiêm bù nếu trẻ chưa được tiêm chủng đầy đủ các vaccine trong Chương trình TCMR để bảo vệ trẻ trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.
Lịch tiêm chủng của trẻ
BS Hồ Thị Hồng, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh lưu ý các bậc phụ huynh cần chú ý các mốc tiêm chủng cho con như sau:
- Vaccine viêm gan B: tiêm cho trẻ trong vòng 24h sau sinh.
- Vaccine lao: cần được tiêm càng sớm càng tốt, tiêm 1 lần cho trẻ trong vòng 1 tháng sau khi sinh.
- Vaccine 5 trong 1: phòng được 5 bệnh bạch hầu, ho gà, uốn ván, viêm gan B và bệnh do Haemophilus influenzae týp b. Vaccine này được tiêm lần 1 khi trẻ đủ 2 tháng tuổi, lần 2 sau lần 1 và lần 3 sau lần 2 ít nhất 1 tháng.
- Vaccine phòng bại liệt uống (OPV) được uống lần 1 khi trẻ đủ 2 tháng tuổi, lần 2 sau lần 1 và lần 3 sau lần 2 ít nhất 1 tháng.
- Vaccine phòng bại liệt tiêm (IPV): Từ tháng 10-2022, trẻ dưới 1 tuổi được tiêm 2 mũi IPV vào lúc trẻ 5 tháng và 9 tháng tuổi.
- Vaccine phòng bệnh sởi gồm có 2 mũi tiêm: Mũi thứ 1 khi trẻ đủ 9 tháng tuổi và mũi thứ 2 khi trẻ đủ 18 tháng tuổi. Hiện nay đã có vaccine phối hợp sởi - rubella được tiêm thay thế cho vaccine sởi đến khi trẻ đủ 18 tháng tuổi.
- Vaccine phòng bệnh bạch hầu, uốn ván và ho gà: được tiêm khi trẻ đủ 18 tháng.
- Vaccine viêm não Nhật Bản: trẻ cần được tiêm đủ 3 mũi để phòng bệnh viêm não Nhật Bản (lần 1 khi trẻ đủ 1 tuổi; lần 2 sau lần 1 từ 1-2 tuần và lần 3 sau lần hai 1 năm).
Đối với phụ nữ có thai, được tiêm vaccine uốn ván miễn phí.
Tiêm chủng vì một tương lai khỏe mạnh và hạnh phúc mai sau. Hãy đưa trẻ đi tiêm chủng đầy đủ và đúng lịch; đưa trẻ đi tiêm bù nếu trẻ chưa được tiêm chủng đầy đủ.